اخبار ترجیح به شهرتروایات دلالت کننده بر ترجیح حدیث دارای شهرت را اخبار ترجیح به شهرت گویند. ۱ - تعریفمراد از اخبار ترجیح به شهرت، اخباری است که ملاک رجحان یکی از دو خبر متعارض غیر متعادل را بر دیگری، موافقت آن با شهرت روایی می‌داند. ۲ - روایاتبرخی از این اخبار عبارت‌اند از: ۲.۱ - مقبوله عمر بن حنظلهمقبولة «عمر بن حنظله» که در فرازی از آن آمده است: «.. . فان المجمع علیه لا ریب فیه». مراد از «مجمع علیه» شهرت است نه اجماع. ۲.۲ - مرفوعه زرارهمرفوعه «زرارة» که «ابن ابی جمهور احسایی» آن را در کتاب «عوالی اللئالی» بیان کرده است: «سألت أبا جعفر (علیه‌السلام) فقلت له: جعلت فداک یأتی عنکم الخبران والحدیثان المعارضان فبأیّهما آخذ؟ فقال: یا زرارة! خذ بما اشتهر بین اصحابک و دَعِ الشاذ النادر.. . ؛ به امام باقر (علیه‌السلام) عرض کردم: فدایت شوم! از جانب شما دو خبر متعارض به ما می‌رسد، به کدام یک عمل کنیم؟ حضرت فرمود: ای زراره! به آن روایتی عمل کن که بین اصحابت مشهور می‌باشد و روایت شاذ و نادر را کنار بگذار». ۲.۳ - روایت از معصومین«وروی عنهم (علیه‌السلام) أنهم قالوا: اذا اختلفت احادیثنا علیکم فخذوا بما اجتمعت علیه شیعتنا فانه لا ریب فیه؛ از ائمه معصومین (علیهم‌السلام) روایت شده که فرمودند: هنگامی که احادیثی از جانب ما به شما می‌رسد که با هم اختلاف دارند، به آن روایتی که شیعیان ما بر آن اجماع نموده‌اند (و بین آنان مشهور است) عمل کنید، زیرا شکی در چنین روایتی وجود ندارد». ۳ - قول اصولیوندر این‌که آیا شهرت روایی مربوط به ترجیح یکی از دو حجت بر دیگری، و یا مربوط به تمییز حجت از لا حجت است، بین اصولیون اختلاف نظر وجود دارد. [۱۰]
فاضل لنکرانی، محمد، کفایة الاصول، ج۶، ص۱۸۵.
۴ - پانویس۵ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی،ص ۱۲۲، برگرفته از مقاله «اخبار ترجیح به شهرت». رده‌های این صفحه : اخبار ترجیح
|